Staropolskie święto liturgiczne Matki Bożej Jagodnej przypada na 2 lipca i upamiętnia nawiedzenie świętej Elżbiety przez Maryję. Jego tradycja sięga 1253 roku, kiedy to święty Bonawentura wprowadził je do wszystkich wspólnot braci mniejszych, uważając za niezwykle ważne. Następnie papież Bonifacy IX wprowadził je w 1399 roku do liturgii powszechnej. Oficjalnie zostało ustanowione w 1441 roku.
W dawnej Polsce uroczystość ta była dość popularna, zwłaszcza w puszczańskich okolicach, gdyż współgrała z przedchrześcijańskim świętem płodności. Legenda żyjąca wśród ludu głosiła, że brzemienna Maryja wędrowała samotnie 150 km poprzez góry i lasy, żywiąc się zrywanymi po drodze owocami leśnymi. Dlatego w niektórych okolicach kraju zrodziła się tradycja, żeby 2 lipca nie zrywać poziomek i jagód z lasu, a nawet agrestu, malin, wiśni i porzeczek w ogrodach, gdyż miały pozostać jako pożywienie dla wędrującej Maryi.
Wizerunki Matki Boskiej Jagodnej z poziomką znaleźć można w krakowskim Muzeum Narodowym i w Muzeum Miejskim w Żywcu. Wiele ich było również na dawnych Kresach. Bardzo ciekawą historię ma obraz Matki Boskiej Jagodnej, który przez lata znajdował się w klasztorze Ojców Dominikanów w Latyczowie. Podczas wojny z bolszewikami w 1920 roku został wywieziony do Warszawy, po czym trafił do Łucka, ponieważ Latyczów znalazł się w granicach Rosji sowieckiej. Dla wiernych był duchowym wsparciem podczas krwawych nocy na Wołyniu. W roku 1945 wyemigrował do Lublina, gdzie pozostawał w kaplicy sióstr bezhabitowych. Od 2016 roku znalazł się w kościele pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej w Lublinie. Bardzo znany jest też obraz Matki Boskiej Jagodnej w Krasnobrodzie na Lubelszczyźnie, gdzie 2 lipca odbywa się uroczysty odpust.
Matka Boża Jagodna jest patronką matek i kobiet brzemiennych. Wierzono też, że opiekuje się duszami zmarłych dzieci i w tym dniu zabiera je do nieba na poziomki. Opiekunka zbieraczy runa leśnego, ma w kilku rejonach naszego kraju swoich wyznawców i miejsca kultu. Jej wizerunki wiszą w ołtarzach świątyń i w leśnych kapliczkach.
Źródło: E. Marszałek, Leśnymi ścieżkami świętych pańskich