Św. Hubert – patron myśliwych i leśników

03/11/2023 10:17
Marek Staroń

W kulturze większości narodów Europy określany jest jako patron myśliwych i leśników. Urodził się prawdopodobnie w Gaskonii jako potomek królewskiego rodu Merowingów, a zamiłowanie do polowania odziedziczył po swoim ojcu, któremu często towarzyszył w łowach. Legenda mówi, że gdy miał zaledwie 14 lat, podczas polowania na niedźwiedzia w Pirenejach, uratował ojcu życie. Pełnoletni już Hubert udał się na dwór króla Frankonii, gdzie poślubił córkę Pepina z Heristal. Miał z nią syna Floriberta, późniejszego swego następcę na biskupstwie Liege.

Jako duszpasterz odnosił wiele sukcesów w zjednywaniu ludzi dla wiary w Chrystusa. Około roku 717 przeniósł stolicę biskupstwa do Leodium (Liege). Przed śmiercią, schorowany już i słaby, miał wygłosić wzruszającą mowę, w której prosił swoje owieczki, aby żyjąc po chrześcijańsku, pozwoliły pasterzowi zasnąć w pokoju. Zmarł 30 maja 727 roku w swej rezydencji w Teruneren. Pochowano go w kościele Świętego Piotra w Liege.
Za doczesne zasługi w krzewieniu chrześcijaństwa wkrótce ogłoszony został świętym. W dniu 3 listopada 743 roku ciało świętego Huberta umieszczono w głównym ołtarzu. Okazało się wtedy, że mimo upływu czasu, nie zostało ono dotknięte rozkładem, a z grobu rozchodziła się ponoć całkiem przyjemna woń. W roku 825 doczesne szczątki świętego Huberta przeniesione zostały do kościoła w Andange. Miejscowość ta od tego momentu nosi nazwę Saint Hubert, a świątynia miano bazyliki.

Dzień poświęcenia relikwii świętego Huberta – 3 listopada – stał się świętem myśliwych. Czczone jest ono uroczystymi łowami, poprzedzanymi mszą polową odprawianą często w lesie. Istnieje jednak również hipoteza, że według starego zwyczaju na zachodzie Europy, w tym dniu urządzano wielkie łowy z nagonką dla uczczenia święta Diany, a zwyczaj ten, przeniesiony na świętego Huberta, trwa do dziś.
W tradycji ludowej święty Hubert uznawany jest także za patrona lunatyków i chorych na epilepsję. Przypisuje mu się również szczególne orędownictwo w wypadkach wścieklizny. Kult patrona i opiekuna szybko rozprzestrzenił się w sąsiednich krajach, by niebawem objąć całą Europę.
Ikonografia przedstawia najczęściej świętego w czasie polowania, gdy objawił mu się jeleń z gorejącym krzyżem. W Polsce klasyką w tym zakresie są prace Jerzego Kossaka, który w 1937 roku na Światowej Wystawie Łowieckiej w Berlinie otrzymał złoty medal za obraz przedstawiający widzenie świętego Huberta.
Wiele kół i towarzystw myśliwskich przybrało imię świętego Huberta. Znak wieńca z krzyżem jest też od 1946 roku oficjalną odznaką Polskiego Związku Łowieckiego (od roku 1953 do 1989 ze względów politycznych był nieużywany). Medal Świętego Huberta, ustanowiony w 1993 roku, nadawany jest za szczególne zasługi dla kultury łowieckiej. Istnieją w Polsce dwie parafie pod jego wezwaniem: w Miłocinie (dzielnica Rzeszowa) i w Zalesiu Górnym koło Warszawy.

Źródło: E. Marszałek, Leśnymi ścieżkami świętych pańskich

X
Skip to content